LJILJANA PETROVIĆ OKO KINA – Filmski kostim
LJILJANA PETROVIĆ
OKO KINA – Filmski kostim
28. JANUAR – 28. MART 2021.
Filmska galerija – foaje DKC-a
Kolarčeva 6
OKO KINA / Filmski kostim
Omaž rediteljima Goranu Markoviću i Srdanu Goluboviću
Izložba OKO KINA koncipirana je kao skup kostimografskih radova, fragmenata, likovnih skica, fotografija i predstavlja autentično svedočanstvo i dopunu recepciji filmskog kostima, koji kao dokumentarni narativi pripovedaju o gradaciji stvaralačkog procesa i različitim kostimografskim postupcima, što daju originalnost i konačno oblikovano delo – film. Sedme umetnosti nema bez kostima koji odslikavaju prohujala vremena, kreacije nadahnute izmišljenim svetovima, ali i jednostavne, upečatljive odeće koja predstavlja nepogrešivo ogledalo duha vremena i života kojim se bavi određena filmska priča.
Filmska kostimografija podrazumeva neprestano preispitivanje i kreativnu sintezu koja pokazuje da umetnost može da pruži nepredvidivu radost, uzbuđenje i pouku da je radoznalost pravi put do spoznaje istine. Svaki film predstavlja novu zapitanost, otkrivanje nepoznatog u poznatom, nedoumicu, različit poetski diskurs i svaki prolazi ispit trajanja.
Kostimograf je i istraživač, umetnik i smeli eksperimentator koji iznova uspostavlja kreativnu paradigmu. Svaka izabrana strategija podrazumeva koncept, načelo, ali i traženje specifičnosti postupaka, potrebu da se prođe kroz stvaralački proces, promišljeno sakupljanje arhivske građe, istorijskih predložaka, korišćenje različitih kulturoloških reminiscencija, društvenih, umetničkih citata da bi se estetskim digresijama došlo do suštine, pomerili asocijativno usmerenje, značenjske granice i kontekst.
Koristeći spektar likovnih tehnika, kostimograf stvara dodatni sloj kompleksnosti svojim subjektima i pokazuje beskrajnu mogućnost transformacije kostima. Vrednost i smisao komunikacije umetnosti kostima predstavlja uzbudljiv izraz o onome što je izvan samog filma. Kostimi kao perceptivni registratori prizora, nepobitne slikovne odlike u svojoj sveukupnosti, preobražaju i stilizaciji predstavljaju nužnost i spoljašnjost filmskog zapisa. Imaju retorički potencijal, atribute umetničkog, osmišljen prikaz nečeg odabranog, posebnog, čije funkcije simboličke nadgradnje nije moguće upiti na prvo gledanje, nego ih neprestano otkrivamo jer uvek postoje elementi koji u nekom trenutku proširuju osnovnu filmsku sliku i pokušavaju da uslože njeno značenje.
Lociranjem u određene epohe, kostim postaje nosilac kao vremenski kontinuum – pre i posle. Priziva ili potencira ono što nije tu, što se desilo, što nije ili jeste deo sadašnjosti. Sugestivan po osmišljenosti, autentičan i istinit, materijalno preobražava u duhovno. Važno je ukazati na suštinu: otkrivanje skrivenog, skrivanje previše vidnog, zamišljanje šta bi moglo biti i generisanje emocija, koje su najbolji prenosioci poruka.
Zavisno od filmskog konteksta, menjaju se i modifikuju izražajne mogućnosti, svojstva i imperativi kostima. Mogu dobiti i suprotnu i novu funkciju od uobičajene. Kao prilagođeni objekat koji ostvaruje značenje svojim oblikom i funkcijom, kostim je argument dominantne ideje u očuđavanju nečeg poznatog i u začuđavanju gledaoca tim filmskim preobražajem.
Kostim je metafora, memorija, odraz realnog i imaginarnog, što izoštrava mnogostruku ulogu glumca. Detalji na kostimima su kao mikroznak i makroznak, dobijaju ekspresivnu snagu, na njima se boja i akcenti intenzivno i direktno doživljavaju. Detalj često ima i ironijske efekte, simboličku vrednost i pojavljuje se kao svesno otrgnut isečak koji često služi da omogući poniranje u sloj podsvesti.
Koncepcijska razlika između filmova i sinergija različitih autorskih poetika u kontekstu ove izložbe potvrđuju da sam uz indikacije uvaženih reditelja Gorana Markovića „pravila su tu da bi se rušila“ i Srdana Golubovića „kao u životu – istinit i autentičan kostim“ i uz alternativni pristup prilikom uspostavljanja relacija među različitim umetnostima, analitičkim i minuciouznim radom, otkrivanjem i reflektovanjem stvari, razumevanjem, preplitanjem realnog i fiktivnog, taktilnim i strukturalnim kvalitetima učitavanja, nastojala da konceptualnim ukrštanjima vizuelizujem kostime nude jasnu umetničku spoznaju: da kostim može biti i eklektičan i samostalan, da se razlikuje po vizuelnom naponu koji nastaje ukrštanjem kamere sa pogledima likova i gledalaca, da ima svoju sintaksu, estetski kvalitet i istinsku uverljivost u vrednim filmskim ostvarenjima.
Ljiljana Petrović
……..
LJILJANA PETROVIĆ, kostimograf, diplomirala je i magistrirala na Odseku kostim / scenski kostim na Fakultetu primenjenih umetnosti u Beogradu, na kome sada radi kao redovni profesor scenskog kostima.
Autor kostimografije za brojne igrane filmove: Otac, Krugovi, Falsifikator, My beautiful country, Klopka, Apsolutnih sto, Mali svet, Munje, Kad porastem biću Kengur, Turneja, Nož …; za seriju Besa 2, brojne TV drame, kratkometražne, animirane i igrano-animirane filmove, kao i za više od 350 realizovanih projekata u advertajzingu (reklame, muzički spotovi).
Autor kostimografije za više od 150 pozorišnih predstava gotovo svih vodećih pozorišta u Beogradu i nacionalnih pozorišnih kuća Srbije.
Aktivno izlaže u zemlji i inostranstvu, a njeni radovi se nalaze u brojnim kolekcijama: New Drama Center, Blumington (SAD), Muzej Lapidarium u Novigradu (Hrvatska), Fakultet dramskih umetnosti u Beogradu itd.
Po pozivu je održala brojne likovne radionice, radionice eksperimentalnog i scenskog kostima. Dobitnica je brojnih značajnih nagrada i priznanja za kostimografiju. Članica je Međunarodne asocijacije kostimografa i scenografa OISTAT, Udruženja likovnih umetnika primenjenih umetnosti i dizajnera Srbije ULUPUDS i počasna članica Hrvatske udruge likovnih umjetnika primijenjenih umjetnosti ULUPUH.
