Videti glas, Alia Zaparova i Ivana Pegan Baće

Videti glas, Alia Zaparova i Ivana Pegan Baće
26.5 – 7.7.2022.
Galerija Artget
Umetnička direktorka Mia Ćuk

Izložba predstavlja dijalog Alie Zaparove i Ivane Pegan Baće, savremenih umetnica koje proširuju delovanje fotografije, uprežući je u jezik eksperimentalne poezije, pisanih fragmenata, dijaloga i govora.

***
Da li je pisanje uvijek i onaj drugi život koji nemamo? Ona druga polovica dana?1

Započinjem da pišem tekst, ali to je uvek oklevanje, započinjanje je oklevanje gde se materijalnost pisanja prevodi u gestove referiranja na neposredni prostor – sobe, drugog teksta, slike.
Osvrćem se po sobi, sagledavam inventar radnog stola: šoljica sa ohlađenom kafom, tek načeta sveska još uvek bez karaktera, smotuljci papira / možda važni računi, nekoliko knjiga Irene Vrkljan (“Marina ili o biografiji” i “Koračam kroz sobu”), mala singl ploča – rad Ivane Pegan Baće “Mindness” i u okviru nje tanušna knjižica sa skoro prozirnim fotografijama iz dubrovačkog enterijera. Žena sa cigaretom u kontrasvetlu sobe, senka filadendrona, kaput koji visi na prozoru. Ali moja soba sadrži i druge sobe; vidim u njoj i sive berlinske enterijere, predmete dugih senki, čelično nebo kroz prozorsko okno koji nisu ništa drugo do vizuelni predlošci tišini, sobi, čekanju. Ova naizgled slučajna konstelacija predmeta omogućava mi da se krećem kroz tekst povezujući geografski i vremenski udaljene realitete, da ih prisvajam i mislim kroz sopstveni intimni pejzaž, kao što Irena Vrkljan prepliće sopstvenu biografiju sa fragmentima životopisa pesnikinje Marine Cvetajeve.
“Siva knjiga” Alie Zaparove kroz krhotine jezika i fotografija uprizoruje svakodnevicu kojoj ne pripada. Njen pogled (ili glas) kreće se od zida ka prozoru, pa dalje, ka pejzažu, pokretnom ili nepomičnom, kako bi se vratio unutra, u enterijer ne tog istog prostora, već vremena. Njen odnos sa stanjima strepnje, praznine ili nedogađajnosti u sobi je krajnje prisan, gotovo egzistencijalan.
Lociranje međuprostora jezika i slike odvija se kroz dešifrovanje ženskih identiteta koji su uvek apatridski, fragmentarni, citatni. Slušajući glasove koji dopiru iz audio-rada “Vodi mene” Ivane Pegan, čuju se transjezične inkantacije koje priziva Alia.

Izdahni…mene, pohrani…mene, otisni…mene, bewege…mich, kenn…mich, nascondimi, staccami…

Unutrašnji dijalozi postaju putopisi koje je potrebno arhivirati, uvek ostajući na rubu jezika, na rubu forme. Inventar objekata, fotografija, zapisa i zvukova u galeriji jeste pokušaj da se ostane na rubu izložbe, tačnije, da se izložba omekša i pretvori u senzibilitet ili privid, da se zamisli ona “druga polovica dana” koju nemamo.

Odlomak iz kustoskog teksta Mie Ćuk
———–
1. Irena Vrkljan, Marina ili o biografiji, Večernji list, Zagreb, 2004.

Biografije:
Alia Zaparova je umetnica i spisateljica. Rođena je u Moskvi, studirala filozofiju i fotografiju u SAD i Velikoj Britaniji, a trenutno živi u Berlinu. Pravi knjige, male instalacije i povremene performativne gestove sastavljene od teksta i slika. Njen rad je potraga za strategijama i poetikom transformacije kroz svakodnevicu.

Ivana Pegan Baće je multimedijalna umetnica koja živi i radi u Dubrovniku. U svom radu koristi jezik, pismo, govor i glas izražavajući se u medijima umetničke knjige, poetskih objekata te audio i video radova. Kako kroz dnevničke zapise, fragmentarne tekstove, poeziju, kratke priče i gramatičke pitalice, tako i kroz vizuelne i zvučne radove (spoken word) sopstvenim glasom ispituje načine na koje se subjekt konstituiše, usredsređujući se na emocionalni, mentalni i glasovni potencijal prekoračivanja društvenih konvencija i ustaljenih granica.