SPISI O SUVREMENOM KAPITALIZMU, predstavljanje nove knjige Rastka Močnika

Izdavač: Arkzin, Aktiv i Srpsko narodno veće, Zagreb
“Tekstovi u ovoj knjizi trude se teorijski konzistentno i politički relevantno raspravljati o gorućim pitanjima sadašnjosti. Proizlaze iz teorijske spoznaje da dugi sistemski kapitalistički ciklus, koji je počeo u drugoj polovici 19. stoljeća, završava u konačnoj krizi. Upravljaju se prema političkom stajalištu da moramo izraditi strategiju izlaska iz kapitalizma, jer ni moguće pokretanje novog ciklusa ni mogući automatski raspad sistema ne obećavaju čovječanstva vrijednu budućnost.
Teorijska i politička dimenzija križaju se u „ideološkim oblicima u kojima ljudi“, kako piše Marx „postaju svjesni konflikta“ svoje epohe i bore se. Teorija djeluje u dvije dimenzije, obje povezane s „ideološkim oblicima“.
S jedne strane teorija ideološkoj svijesti epohe omogućava da postane praktična svijest, da počne aktivno posezati u proturječja svoga vremena. Taj dio teorijske produkcije prema tome je negativan, čak destruktivan. Uništava, demistificira ideološke mehanizme pomoću kojih se sistem održava i obnavlja: uključivo sa spontanim ideologijama u sistem zarobljenih iskorištavanih i zatiranih masa. Ali istovremeno s raskrivanjem lažnosti ideoloških iluzija, ona pokazuje i kako te utvare pridonose održavanju i obnavljanju eksploatatorskog sistema. Teorija pokazuje kako se spontane ideologije uključuju u logiku sistema.
U tome je druga strana teorijskog rada: konstatira i prikazuje logiku sistema. Ta je strana teorijske proizvodnje konstruktivna: proizvodi problemsko polje u kojemu je moguće shvatiti djelovanje sistema, uključujući i ideološke mehanizme pomoću kojih se sistem održava i obnavlja. Obje strane teorije – destruktivna i konstruktivna – događaju se istovremeno, budući da teorija otklanja ideološki diskurs tako što ideološko problemsko polje ideoloških pojmova nadomješta teorijskom problematikom, koju organizira pomoću teorijskih koncepata.“ Srećko Pulig, urednik izdanja

Rastko Močnik je profesor „Teorije diskursa“ i „Epistemologije humanističkih i društvenih nauka“ na Univerzitetu u Ljubljani, Slovenija. Sa zvanjem doctor honoris causa, profesor Močnik predaje savremene društvene teorije (Globalizacija u istorijskom kontekstu) na Plovdivskom univerzitetu Paisij Hilendarski, Bugarska. Močnik je jedan od najuglednijih, politički angažovanih intelektualaca na prostorima bivše Jugoslavije. Doktorirao je 1975. godine u Parizu (Université de Paris X – Nanterre), i potom, 1983. na Univertzitetu u Ljubljani. U okviru Fulbrajtovog akademskog programa, 1985. je boravio na post-doktorskim studijama na Berkli Univerzitetu (University of California at Berkeley), SAD. U periodu od 1987. do 1989. profesor Močnik je bio prorektor na Univerzitetu u Ljubljani. Pored brojnih skupova, profesor Močnik je organizovao međunarodnu konferenciju „Pokretljivost i solidarnost u savremenoj Evropi“ (Mobility and Solidarity in Contemporary Europe). Objavio je veći broj radova iz političke filozofije, sociologije, semiologije, analize diskursa, teorije ideologije, teorije književnosti i teorijske psihoanalize. Glavna dela su: Spisi iz humanistike, Ljubljana, 2009; Svetska ekonomija i revolucionarna politika, Ljubljana 2006; 3 Teorije: Institucija, Nacija, Država, Beograd, 2003; Suočavanja: istorije, tranzicije, verovanja, Panorama, Sofija, 2001; Teorije za naše vreme: Klod Levi-Stros, Marsel Mos, Emil Dirkem Magor, Skopje, 1999; Alterkacije: Alternativni govori i ekstravagantni članci, Biblioteka XX vek, Beograd, 1998; Koliko fašizma?: rasprave o postkomunizmu, Arkzin, Zagreb, 1995; Od reči do reči: rasprava iz filozofije jezika, Ljubljana, 1985; Istraživanja za sociologiju književnosti, Ljubljana, 1984; Mesečevo zlato: semiološka analiza poezije Franceta Prešerna, Ljubljana, 1980.
Poslednjih godina se bavi pitanjima globalizacije, političkog i socijalnog diskursa, teorijom kognitivnog kapitalizma, teorijom ideologije i problematikom Evrope.
Na Fakultetu za medije i komunikacije u Beogradu je gostujući predavač na odseku za postdiplomske studije.