Predstavljanje knjige Jelene Vasiljević, Antropologija građanstva

Izdavač: Mediterran Publishing 2016.
Učestvuju: Adriana Zaharijević, Institut za filozofiju i društvenu teoriju, Biljana Đorđević, Fakultet političkih nauka, Ivan Đorđević, Etnografski institut i Dušan Marinković, Mediterran Publishing

Antropološkinja Jelena Vasiljević knjigom koju predstavljamo daje odgovore na sledeća pitanja, koja su uprkos globalnom društvenom „progresu“ i dalje otvorena: Šta je građanstvo? Koje ideološke terete i potencijale nosi ovaj pojam? Kako nas politička zajednica oblikuje, kako mi nju menjamo i kako pregovaramo odnose između prava, obaveza, identiteta i interesa?

Antropologija je dvojako zainteresovana za problem građanstva. S jedne strane, pristupi antropologije javnih politika mogu se koristiti za kontekstualno razumevanje širih društvenih implikacija pravnih i političkih dokumenata kojima se postavljaju osnove za kategorizaciju i upravljanje građanima i političkim telom. S druge strane, u okolnostima u kojima se pitanja određivanja (spoljnih granica) građanstva i njegovih unutrašnjih razgraničavanja (po etničkim i drugim linijama) postavljaju u samo središte političkih procesa – kao što je to slučaj u našem, ali i mnogim drugim postkonfliktnim društvima – građanstvo (kao potvrda pripadnosti) i državljanstvo (kao potvrda veze između pojedinca i institucija zajednice u kojoj živi) postaju plodan i važan etnografski teren, ne samo za antropološku disciplinu. Politički i pravni okviri u kojima se sprovode politike državljanstva i regulišu dostupnosti građanskih prava (i njihovo često vezivanje za prava konkretnih etničkih grupa), najdirektnije utiču na sudbine brojnih ljudi. Upravo su zato etnografske studije, kao komplementarna sredstva primene i testiranja teorijskih ideja, neophodne kao načini prodiranja u živući svet ljudskih odnosa konstituisanih uslovima normiranja i regulisanja zajednica građana i državljana. Otkrivanjem tog sveta najubedljivije nam se otkriva i istina da građanstvo nije samo teorijski koncept ili politička kategorija, već i definišući aspekt ljudske delotvornosti i težnje ka dostojanstvenom životu.

Jelena Vasiljević je naučna istraživačica na Institutu za filozofiju i društvenu teoriju u Beogradu. Bavi se pravnom i političkom antropologijom, kulturom sećanja i politikama solidarnosti. Kao naučna saradnica i stipendistkinja radila je na Univerzitetima u Edinbugu (V. Britanija) i Gracu (Austrija). Doktorirala je na Odeljenju za etnologiju i antropologiju Filozofskog fakulteta u Beogradu.