K. Kafka, sada ▪︎ Filmski program ▪︎ 12.05.2024.
NEDELJA, 12. MAJ
14.00 – 22.00
IZDANJE FILMMUSEUM 95 – KAFKA IDE U BIOSKOP / EDITION FILMMUSEUM 95 – KAFKA GOES TO THE MOVIES
Period produkcije: 1907–2002, 468’
U svojim ranim dnevnicima, češki pisac Franc Kafka često je pisao o svojoj fascinaciji bioskopom. Prema Hansu Cišleru, koji je proučavao Kafkine dnevnike i pisma u knjizi i istoimenom filmu Kafka ide u bioskop, ove beleške iznenada i bez objašnjenja prestaju 1913. godine. Filmski program istražuje mnoge pokušaje još od tog vremena da se Kafkina književnost poveže sa bioskopskim platnom i dokumentuje odnos, imaginarni ili stvarni, između priznatog pisca i revolucionarnog novog medija.
Kafka ide u bioskop je fascinantno istraživanje odnosa Franca Kafke sa bioskopom. Kafka, poznat po svojim zagonetnim i nadrealnim književnim delima, bio je i redovan posetilac bioskopa. Njegovi dnevnici i prepiske sadrže rasute beleške o filmovima koje je gledao, pružajući uvid u njegova kinematografska iskustva. Ova jedinstvena filmska kolekcija prvi put predstavlja sačuvane filmove koje je Kafka video za života i o kojima je pisao i opseže pregled od nedeljnih filmskih novosti od ranih melodrama, kriminalističkih filmova do komedija. Sve filmove restaurirali su arhivi u SAD, Nemačkoj, Češkoj, Francuskoj, Italiji, Danskoj i Rusiji i predstavljeni su u novim verzijama sa novim muzičkim obradama koje su izveli Ginter A. Buvald i Ričard Zidhof.
➤ Pre početka filmskog programa, publici će se obratiti Miroljub Stojanović, urednik izdavačke delatnosti Filmskog centra Srbije, koji ovako piše o odnosu Kafke prema filmu:
„Franc Kafka i film bili su, sve do Kafkine prerane smrti, srećna interakcija. Film Kafki puno duguje, ali je u ne manjoj meri bio inspirativan i za samog pisca. Knjiga Hansa Cišlera, Kafka ide u bioskop, otkriva prirodu ovih afiniteta, i u tom smislu je dragocena, čak i kada fikcionalizuje Kafkinu filmsku predanost. Podsetimo da su se u istoriji filma Kafkinim delom nadahnjivali neki od najvećih reditelja modernog filma: Orson Vels, pre svega, veliki klasik narativne avangarde Žan Mari Štraub, čileanski genije Raul Ruiz, a konverziji njegovog dela u film doprineo je čak i jedan Harold Pinter. Filmski raspon Kafkinog uticaja nije omeđen nacionalnim barijerama pa je tako jedan od najfascinantnijih filmova ‘kafkijanizma’ bio film Jozef Kilian, (Jozef K.), legendarni češki film iz 1963 koji potpisuju Pavel Juraček i Jan Šmid.Čini se da je film znao da najadekvatnije odgovori na Kafkine vizije, začudnost, grotesknost kao kategorijalno egzistencijalno određenje, i što je za film najvažnije, stvaranje atmosfere. Paradoksalno, s obzirom koliko mu duguje, filmova po Kafkinim delima je malo, ali su učinci ovih filmova po filmsku estetiku nesagledivi.”
Filmovi:
Jízda Prahou otevřenou tramvají (Vožnja tramvajem kroz Prag)
Češka, 1908, 2’
Režija, scenario, fotografija i produkcija Jan Kšjenecki
Restauracija Národní Filmový Archiv, Prag
Peschiera / Lago Maggiore e lago di Como / Liguria / Il corse de Mirafiori (Italijanski putopisi)
Italija,1907-1913, 20’
Produkcija Società Anonima Ambrosio, Torino / Società italiana Cines, Rim
Restauracija La cineteca del Friuli, Gemona
Primo Circuito Aereo Internazionale di Aeroplane in Brescia (Prvo međunarodno avijatičarsko takmičenje u Breši),
Italija, 1909, 13’
Produkcija Manifatture Cinematografiche Adolfo Croce, Milano
Restauracija Fondazione Cineteca di Bologna
Den hvide slavehandels sidste offer (Bela robinja)
Danska, 1911, 55’
Režija: Avgust Blom; scenario Peter Kristensen; kamera Aksel
Igraju: Klara Vit, Loric Olsen, Tora Majnke, Oto Lagoni, Frederik Jakobsen, Peter Nilsen
Produkcija Nordisk Film, Kopenhagen
Restauracija Det Danske Filminstut, Kopenhagen / Filmmuseum, Minhen
Nick Winter et le vol de la joconde (Nik Vinter i krađa Mona Lize)
Francuska, 1911, 10’
Režija Paul Garbanji
Igra: Žorž Vinter
Produkcija Pathé Frères, Pariz
Restauracija Gaumont Pathé archives, Pariz
Der Andere (Drugi),
Nemačka, 1912, 77’
Režija: Maks Mak
Scenario: Paul Lind
Kamera: Herman Betger
Igraju: Albert Baserman, Emerih Hanus, Neli Ridu, Hani Vajse, Leon Rezeman, Oto Kolot
Produkcija: Vitascope GmbH, Berlin
Restauracija Filmmuseum, Minhen
Theodor Körner (Teodor Kerner)
Nemačka, 1912, 41’
Scenario i režija: Gerhard Daman, Franc Porten
Fotografija Verner Brandes
Igraju: Fridrih Feer, Herman Zeldenek, Tea Zander
Produkcija Deutsche Mutoskop- and Biograph GmbH, Berlin
Restauracija Filmmuseum, Minhen, 41’;
La broyeuse de coeurs (Fatalna žena)
Francuska, 1913, 47’
Scenario i režija: Kamij de Morlon
Igraju: Leontin Masar, Pjer Manje, Kamil Lisene, Žan Brindo
Produkcija Films Valetta, Pariz
Restauracija La Cinémathèque Française, Pariz
Prazdnovanie 300-letija Doma Romanovych (Proslava 300 godina dinastije Romanov)
Rusija, 1913, 16’
Produkcija: Pathé Frères, Moskva
Restauracija Ruski državni arhiv za fotografsku i filmsku dokumentaciju, Krasnojarsk
Daddy-Long-Legs
SAD, 1919, 99’
Režija Maršal A. Nilan
Scenario: Agnes Džonson, prema romanu Džejn Vebster
Kamera: Čarls Roše
Igraju: Meri Pikford, Mila Davenport, Perci Hasvel, Fej Lemport, Mahlon Hamilton, Lilijan Langdon, Maršal Nilan
Produkcija Mary Pickford Company, Los Anđeles
Restauracija The Library of Congress, Kalpeper / Filmmuseum, Minhen
Shiwat Zion (Povratak u Sion)
Palestina, 1921, 78’
Režija, scenario, fotografija i produkcija: Ya’acov Ben-Dov
Restauracija Národní Filmový Archiv, Prag
Kafka va au cinéma (audio komentar Stjuarta Tristera, Kafka ide u bioskop),
Francuska, 2002, 55’
Scenario i režija: Hans Cišler
Fotografija: Hans Cišler, Ute Adamcevski, Mirijam Fasbender
Produkcija Movimento Production