Razgovor o knjizi Suzan Sontag: O fotografiji

Govore: Milanka Todić, istoričarka umetnosti/fotografije, Filip Filipović, prevodilac, Dragan Đorđević, kritičar i esejista i Vesna Danilović, urednik

Knjiga Suzan Sontag O fotografiji (On Photography) jedna je od najcenjenijih knjiga u svetu koje se bave ovim medijem. Jedan od najznačajnijih kritičara umetnosti i fotografije Džon Berger o njoj je rekao: „Ovo je knjiga velikog značaja i velike originalnosti… Sve buduće rasprave i analize o ulozi fotografije u društvima bogatim masovnim medijima sada su u obavezi da počnu od ove knjige“. Ubrzo posle pojavljivanja 1977. godine, stekla je status kultne knjige zato što je „briljantna analiza o suštinskim promenama koje su fotografske slike napravile u načinu na koji posmatramo svet i sebe same u poslednjih 140 godina“ – Washington Post Book World. Knjigu čini 6 čudesnih eseja, počevši od prvog „U Platonovoj pećini“, preko narednih pet, da bi bila završena „Kratkom antologijom citata“.

Knjiga je na srpskom bila objavljena daleke 1982. godine pod nazivom Eseji o fotografiji (Radionica SIC, Beograd; prevod: Filip Filipović), ubrzo je rasprodata i od tada više nije objavljivana.
„Sve je započelo jednim esejom – o nekim pitanjima, estetskim i moralnim, koje nameće sveprisutnost fotografskih slika, ali što sam više razmišljala o tome šta su fotografije, to su one postajale složenije i davale više za naslućivanje. Tako je iz jednog eseja nastao drugi, a iz tog drugog (na moje čuđenje) još jedan, i tako dalje – niz eseja, o značenju i razvoju fotografija – sve dok nisam otišla dovoljno daleko da se argument koji sam skicirala u prvome, a obrazlagala i udaljavala se od njega u sledećim esejima, mogao sažeti i proširiti na teorijski način i tako zaokružiti.“ Suzan Sontag, 1977.

Pokretanje izdavačke delatnosti koja se bavi teorijom i praksom fotografske slike pokazala se više nego opravdanom. Broj čitalaca ovih knjiga mnogo je širi od kruga koji je uže profesionalno vezan za fotografiju, možda baš stoga što ova izdanja, na različite načine, govore i o pogledu na savremeni svet u kojem dominiraju vizuelne komunikacije utemeljene na fotografski generisanim slikama.

Zbog toga se Kulturni centar Beograda opredelio da u ediciji Foto Artget – Teorija u 2009. objavi jednu važnu knjigu: O fotografiji Suzan Sontag.

Izdavanje ove knjige pomogli su Grad Beograd – sekretarijat za kulturu i Švajcarski program za kulturu na Zapadnom Balkanu – lokalna kancelarija u Beogradu.